Alles over invasieve planten en onkruid in je tuin (deel 3) Welk onkruid kun je gerust laten staan?

Bron afbeelding: https://loesjespreuken.tumblr.com/image/176025353128

Bovenstaande spreuk kwam ik een tijd geleden tegen en vind ik een goed begin voor dit artikel. Het zet mij aan tot nadenken en ik hoop dat jullie dat ook doen. Ieder heeft natuurlijk zijn interpretatie hierop dus daar oordeel ik natuurlijk niet over. Mijn interpretatie hierop wil ik in ieder geval delen en is: “ Dat er over onkruid ook oordelen zijn want mensen vinden het onkruid terwijl het net zo goed gewone planten of bloemen zouden kunnen zijn. “Er is dus ooit een oordeel gekomen over dat onkruid geen bloemen meer zijn maar onkruid.” 

Ik vind dit een belangrijke quote om op iedereen in te laten werken, want het is wel waar het op staat. 

Ooit is er bepaald dat alles wat wild in de natuur groeit en ineens in je tuin opkomt onkruid is een oordeel dus, want het hadden ook bloemen kunnen zijn. In mijn ogen zoals in de andere delen al uitgelegd is er geen onkruid. Het zijn alleen niet gewenste planten, maar dit kunnen ook planten zijn die je in de winkel halen en heel snel groeien en woekeren. Denk aan: geraniums, kruipend zenegroen etc. etc. Ik vind zelf persoonlijk dat er een balans mag zijn tussen gecultiveerde tuinen en wilde tuinen. Planten aankopen en mengen met wilde planten die van zelf op komen is de perfecte manier om een prachtige natuurlijke tuin te krijgen. Daarom wil ik in dit artikel eens niet ingaan op planten die invasief zijn en die we per definitie uit de tuin halen, maar vooral op onkruid dat je wel zou kunnen laten staan. Op deze manier maak je gebruik van wat er al is. Je maakt een betere ecologische balans en zorgt ervoor dat inheemse planten die echt inheems zijn, de kans krijgen. 

Wat is onkruid eigenlijk?

De term onkruid is niet objectief want er is geen biologische definitie van onkruid en alles kan onkruid worden genoemd. Het is vaak vooral dat het afhangt van het grondgebruik of het hinderlijk is of niet, hoveniers, tuinbouwers en boeren gebruiken deze term vaak omdat de planten storend zijn voor hun land. Soms wordt onkruid in de ene omgeving als onkruid gezien omdat hij andere planten overgroeid, in mijn ogen kun je dit beter invasieve planten noemen. Maar het kan ook zijn dat mensen ze niet mooi vinden, hinderlijk, te groot of ongewenst. Dit terwijl in de biologische tuinbouw algemeen beschouwende planten die onder oordeel onkruid vallen vaak als nuttig worden beschouwd. Ze houden dan insecten en plagen weg of trekken bijen en vlinders aan. Lijsten van onkruid hebben dus alleen maar zin bij bepaald grondgebruik, want misschien werkt in een biologisch tuinbouwbedrijf brandnetel en klaproos juist en, maar dan weer niet in een paardenwei of jouw tuin. Het is maar net wat je mooi vindt en wat bij je tuin past. Kijk dus goed naar waar je tuin voor dient, wat je doelen zijn en wat je wilt bereiken. 

Hoe kun je onkruid in je tuin goed beheren?

Voordat je jouw tuin gaat beheren (tuinonderhoud plegen) is het van belang dat je goed naar je tuin leert kijken en deze leert kennen. Ook is het van belang dat je een doel stelt voor je tuin denk aan dingen als:

• Spelen er veel kinderen?
• Wil ik veel wilde planten in de tuin?
• Wil ik giftige planten of geen giftige planten?
• In hoeverre mag mijn tuin willen ogen?
• Heb ik huisdieren?
• Waar wil ik een terras ?

Zo zijn er natuurlijk nog veel meer punten waar je rekening mee dient te houden, het is vooral belangrijk dat je naar de situatie van je tuin leert te kijken. Wellicht heb je een stuk grond dat heel weinig voeding bevat en waar heermoes staat? Deze kun je beter laten staan omdat het de voedingsstoffen in je tuin terug brengt. Lees ook deel 2 om daar meer over te weten. 

Indien je dit allemaal in kaart hebt gebracht kun je een tuinontwerp en tuinplan maken om op deze manier alles beter in balans te brengen. Door je tuin goed in kaart te brengen kun je ook meer bepalen waar je wilde stukken wild en waar niet. Dit is natuurlijk allemaal basis advies, wil je echt meer advies dan kun je mij ook inschakelen voor tuinadvies. Ik ga dan samen met je kijken naar hoe wij het allemaal beter in balans kunnen krijgen en wat je wel en niet kunt laten staan. 

Wat zijn de voordelen van onkruid in je tuin laten staan?

Onkruid in je tuin laten staan heeft heel veel voordelen zoals:

1. Je tuin wordt een oase voor wilde beestjes en dieren omdat ze meer plek hebben om te nestelen. Hier trek je ook weer vogels en egels mee en andere dieren die weinig plek hebben om te leven.
2. Veel wilde planten (onkruid) hebben eigenschappen zoals bijvoorbeeld heermoes om de tuin weer in balans te brengen. Op deze manier maak je gebruik van de eigenschappen van de plant die er al is. 
3. Je hoeft niet extreem veel uit te geven aan andere planten. 
4. Het oogt natuurlijk en het is prachtig om te zien. 
5. Je geeft de natuur weer de kans om in balans te komen. 
6. Planten die van nature voorkomen kunnen vaak beter met de klimaatverandering omgaan omdat je tuin zich erop aanpast. 
7. Je herstelt de ecologische balans tussen mens, dier en tuin. 

Welk onkruid kun je gerust laten staan?

Ik heb je nu uitgelegd wat de voordelen zijn van onkruid en wat het eigenlijk is. Ook heb ik je uitgelegd hoe je het kunt beheren. Op deze website vind je nog meer informatie, ook kun je altijd contact opnemen met mij voor tuinadvies. Het voordeel hieraan is dat je er zeker van bent dat je het in één keer goed doet en dat je niet tegen overwoekering etc aanloopt. Hou je toch geel erg van tuinieren? Wil je het zelf proberen? Lees dan hieronder de lijst met onkruid die je gerust kunt laten staan en waarom:

Onkruid dat je als planten in je tuin kunt laten staan:

Hieronder een lijst met onkruid dat je gewoon als planten in je tuin kunt laten staan. Je kunt het in dit geval beter als wilde planten beschouwen die vaak uit bermen, omliggende natuurgebieden, weiden in je tuin komen door vogels en de wind. 

Duizendblad (Achillea millefolium)

Achillea, ook wel duizendblad genoemd, is een prachtige plant met veel bloemen, die veel bijen en andere dieren aantrekt. Ik heb er veel van in mijn tuin staan, zelf gepland toevallig maar ook overgewaaid. Het mooie is aan deze plant dat hij ook nog geneeskrachtig is en je hem voor allerlei kwalen kunt gebruiken (meer hierover in een volgend blog).

Vanuit het wild komt vooral de witte achille het meeste voor in je tuin. Wil je andere kleuren dan kun je deze bij het tuincentrum halen. Dit even ter kennisgeving dat alleen de witte meestal voorkomt vanuit je tuin. 

Hij zaait gemakkelijk uit maar is ook goed in toom te houden. Duizend blad plant zich vegetatief voort door middel van kruipende wortelstokken. Wil je hem behouden? Scheur deze plant dan om de jaren heen en plant hem uit of verzamel het zaad, zo weet je zeker dat deze terug komt. Deze plant is erg makkelijk om te houden en doet het op bijna elke soort. Komt hij in je tuin voor? Laat deze dan staan want hij is echt een goede toevoeging aan je tuin. 

Je kent duizendblad aan de hand van de volgende afbeelding. Je herkent hem aan alle duizend bloemetjes die erin zitten en de verenigde bladeren. 

Fluitenkruid (Anthriscus sylvestris)

Toen ik voor het eerst planten  ging determineren, kwam ik fluitenkruid tegen en raakte meteen verliefd op deze plant. Wat een sieraad is dit voor je tuin zeg. Bij mij staat hij er dus ook al een aantal jaar in en ik vind hem werkelijk geweldig. Plant ze op voedselrijke, niet te droge grond in volle zon of lichte schaduw, en laat ze zich maar wat uitzaaien. Fluitenkruid trekt veel bijen en insecten aan en is niet invasief. 

Groot kaasjeskruid (Malva sylvestris)

Deze plant zag ik veel in Frankrijk en ik ben zo verliefd op de paarse bloemen van deze plant. Het mooie is dat hij zich makkelijk verspreidt, eetbaar is, ook nog eens goed voor bijen en hommels en prachtig staat in je tuin. Zo groeit deze het liefst op een plek in de zon of halfschaduw, op een enigszins droge grond die wel voedselrijk is. Des te beter de bodem het water laat wegstromen, des te beter. Ook op wat schrale grond groeit ze gemakkelijk. Je hoeft je geen zorgen te maken om welk type bodem je in je tuin hebt. Kom je deze tegen in je tuin, laat hem dan zeker staan. 

Bosvergeet-mij-nietje (Myosotis sylvatica)

Vergeet menietjes zijn tweejarige planten die zich makkelijk uitzaaien, ontzettend schattig zijn en altijd in je tuin blijven staan. Het is een heerlijk kruid om als bodembedekker te gebruiken en prachtig om te laten sieren in je tuin. Heb je ze in de buurt staan? Dan komen ze vast en zeker in je tuin terecht, maar je kunt natuurlijk ook altijd zaad meenemen en deze uitzaaien. Ik vind een ware toevoeging en de diertjes zijn er dol op. Indien ze uitzaaien kun je ze altijd ook extra plaatsen onder plekken waar je wat meer kruipers nodig hebt. 

Wilgenroosje (Chamerion angustifolium)

Vol met hommels zit het wilgenroosje altijd bij mij in de tuin. Er komen een soort boontjes aan die je heerlijk als kleine asperges kunt eten. De roze bloemen trekken veel insecten aan en het is een prachtige plant om te laten staan. Hij zaait zich niet extreem uit, dus je kunt deze gewoon indelen in je tuin. Deze bloemen groeien vooral op wat armere grond aan bosranden en staan het liefst in halfschaduw en zon. 

Gevlekte dovenetel (Lamium maculatum)

De gevlekte dovenetel is prachtig als bodembedekker. Vaak komt hij wel vanzelf in je tuin terecht en laat hem dan lekker staan. Hij groeit vooral in bossen en onder struiken. De perfecte onderlaag plant dus. Je kunt er ook altijd een paar uit de bossen steken, al vind ik dat je eigenlijk niet te veel uit de bossen moet pakken. Je kunt hem, mocht je hem echt willen, ook altijd bij het tuincentrum halen. 

Hondsdraf( Glechoma hederacea)

Heb je een hond drift in de tuin? Dan heb je een echte bijen- en hommelplant te pakken. Ze zijn dol op de paarse bloemen en ze ruiken heerlijk. Let op! Hondsdraf kan vrij invasief zijn. Komt hij in je tuin voor dan kun je hem laten staan maar houdt hem in de gaten, het is een goede bodembedekker maar je kunt hem ook altijd verplanten onder struiken of meer in de schaduw waar deze de ruimte heeft. Je kunt hem ook eten als wilde groente in je sla. 

Medicijn

Heb je een schaafwondje of heb je je geprikt aan een brandnetel? Smeer er een beetje hondsdraf op. Het werkt verzachtend op brandnetelprikken. Tip: Hondsdraf staat vaak in de buurt van brandnetels. Als het goed is hoef je dus nooit ver te zoeken. Dan nog eens handig!

Groot Hoefblad (Petasites hybridus)

Bloeit direct na de winter in maart en april. Aangezien er dan nog niet veel eten is voor alle insecten is dit een ontzettend belangrijke plant om te laten staan. Hij wordt wel heel groot dus mocht het te veel worden kun je altijd wat weghalen. Ook als de bloemen zijn uitgebloeid, is dit onkruid nog nuttig. De bladeren kunnen enorm groot worden (tot wel 1 meter!). In de zomer zoeken dieren altijd naar schaduwplekjes en deze grote  bladeren zijn ideaal als parasol tegen de zon.

Paardenbloem (Taraxacum officinale)

Deze bekende bloem ken je wel en heb ik al een keer genoemd maar hoort er echt bij omdat ik de waarde er zo van inzie. Naast dat hij konijntjes aantrekt is hij ontzettend belangrijk voor de beginnende lente om alle bijen en hommels die uit winterrust komen van voedsel te voorzien. Hij kan invasief zijn maar als je er andere planten tussen zet en hem wat in de toom houdt gaat het prima. 

Witte klaver (Trifolium repens)

Deze wordt altijd weggehaald uit grasweiden maar heeft zo’n toegevoegde waarde voor allerlei dieren en wormen. Vooral als je een wilde bloemenweide wilt is deze plant echt onmisbaar om in je tuin te zetten. Hij is prachtig om te zien, trekt veel bijen aan en is ook nog eens lekker om te eten. 

Conclusie: Zo genoemd onkruid kun je prima laten staan in je tuin. 

Je hebt nu gelezen hoe je alles kunt beheren, hoe je alles kunt laten staan en hoe je balans krijgt in je tuin. Bovenstaande lijst met tien planten (onkruid) is natuurlijk maar een kleine lijst. In een ander deel van deze reeks ga ik soms nog een lijst op met wilde planten die je makkelijk in je tuin kunt laten staan. Het belang van wilde planten in je tuin is heel groot, zeker omdat veel gecultiveerde planten nog niet uitkomen na de winter en juist planten zoals bovenstaande planten zorgen voor voedsel in je tuin voor de dieren zoals bijen en hommels die na de winter wakker worden. 

Lees ook meer in dit artikel over wilde planten. Wil je echt advies hebben dan kun je contact met mij opnemen. Lees ook meerdere artikelen op mijn blog om op deze manier kennis te krijgen over een natuurlijke tuin.