Alles over invasieve planten en onkruid in je tuin (deel 2)

In het artikel “Alles over invasieve planten en onkruid in je tuin (deel 1)” heb ik aandacht besteed aan diverse invasieve planten en onkruid in je tuin. Natuurlijk zijn er nog veel meer invasieve planten en planten die wij onkruid noemen. Niet alle planten zijn onkruid en kun je zeker in een natuurlijke tuin laten staan. Het is dan wel handig om te weten welke heel erg invasief zijn en welke niet. In dit artikel ga ik hier verder op in en geef ik je meer voorbeelden hierover. Op deze manier kun je van jouw tuin een prachtige natuurlijke tuin maken. Lees snel verder en ontdek welke planten invasief zijn en welke niet. 

Wat zijn invasieve planten nu eigenlijk?

Ik praat steeds over invasieve planten, hier heb ik het in deel 1 ook al over gehad. Wellicht ben je het vergeten? of lees je nu dit deel en ben je niet bij deel 1 begonnen, dat kan heb ik ook heel vaak, wellicht kom je dit artikel nu als eerste tegen. Daarom even een korte opfris tekst over wat invasieve planten nu eigenlijk zijn. 

Invasieve planten zijn over het algemeen uitheemse planten (planten die van oorsprong niet uit Europa komen) die zich buiten hun oorspronkelijke gebied hebben gevestigd. De aanwezigheid van deze planten kan door hun groei de biodiversiteit voor inheemse soorten (planten die van oorsprong hier voor komen) bedreigen. Invasieve planten kunnen ook schade aan gebouwen veroorzaken, ziektes verspreiden of schade aan het landschap brengen, denk aan dijken of watergangen. De rest kun je teruglezen in deel 1 over invasieve planten. 

Wat is onkruid?

Ik heb regelmatig dat ik bij mensen kom en dat ze beginnen over onkruid en dat dat absoluut niet in hun tuin mag staan. Ergens begrijpelijk omdat sommige planten echt je hele tuin over kunnen nemen, maar de meeste planten die als onkruid worden beschouwd, kun je gerust laten staan. Sterker nog, er zijn ook planten die je zelf plant die heel erg kunnen woekeren. Het is gewoon een kwestie van de juiste balans en lagen toepassen in je tuin. Dit kun je makkelijk oplossen door veel te planten, evenwicht te brengen in je tuin en het permacultuur principe van lagen toe te passen. Onkruid wordt ook vaak onkruid genoemd omdat er ergens ooit is besloten door iemand dat alles super netjes moest zijn, dat alles strak moest zijn. Tegenwoordig is een natuurlijke tuin juist weer terug en kunnen we een balans zoeken tussen onkruid en standaard planten die gekweekt zijn. Op deze manier kun je de ecologische balans terugbrengen. Onkruid zijn dus eigenlijk planten die in de volksmond niet zo gewild zijn in een tuin en niet in het strakke tuin plaatje passen. Toch kan onkruid wel degelijk een toegevoegde waarde bieden omdat het van nature inheemse planten zijn, zo komt de ecologische balans terug in de tuin en de omgeving. 

Welke invasieve planten kun je beter meteen uit je tuin halen?

In artikel deel 1 over invasieve planten heb ik er al een aantal opgenomen, hieronder zal ik een aantal invasieve planten opnemen die je ook maar beter uit je tuin kunt halen. 

Gestekelde duizendknoop / Persicaria perfoliata

Bron afbeelding: ecopedia.be

Dit is een  eenjarige plant met een verlengde en vertakte stam die tot 7 m lang kan worden. Je herkent deze plant aan zijn kleine stekels en heeft vaak een roodachtige indruk. De bladeren van deze plant  staan alternerend ingeplant en hebben een kenmerkende driehoekige vorm. De hoofdnerf van het blad draagt eveneens kleine stekels. De plant wordt gekenmerkt door een typisch schotelvormig schutblad dat de stam bij elke knoop omgeeft. Van september tot november draagt de plant metaalblauwe vruchten. Deze plant  heeft een negatieve impact op inheemse soorten doordat ze volledig kan overwoekeren. Doordat de soort dichte netwerken vormt. Haal deze plant dus meteen uit je tuin want door het wortelnetwerk krijg je deze plant moeilijk uit je tuin. 

Moerasaronskelk /Lysichiton americanus

Bron afbeelding: Tuinadvies.be

De moerasaronskelk kan je hele tuin overwoekeren. Een goede vriend van mij belde een keer in paniek: “Ik heb allemaal grote gele leerachtige planten in mijn tuin en ik krijg ze niet weg.” Ik kreeg een foto en ging opzoek, ik wist eigenlijk al meteen waar hij mee te maken had. Hij is ze er nu na 3 jaar nog uit aan het halen. Je herkent deze plant aan zijn grote, leerachtige groene bladeren van 0.4-1 m lengte. De bladeren hebben dikke nerven en omvatten elkaar aan de voet van de plant. Onvolwassen bladeren krullen op aan de randen. Het schutblad is helder geel en ovaalvormig, en omvat de bloeikolf met kleine groene bloemetjes. De bloemen hebben een kenmerkende geur die doet denken aan aas/look. Je haalt deze er het beste uit door ze helemaal uit te graven en alle wortels helemaal te volgen tot je er alles uit hebt. Het is even een klusje, maar het laat je ook zien hoe invasief deze plant is. Door zijn wortels neemt hij je tuin over en hebben andere planten geen plaats. De soort kan zich vestigen in kwetsbare habitats zoals wetlands, bossen en venen. Daar kan de soort dichte lagen vormen waardoor er lichtcompetitie optreedt met kwetsbare inheemse soorten.

Hoog pampas gras / Cortaderia jubata

Het Hoog pampasgras is een grote grassoort die steeds meer wordt aangeplant in Nederland en België. Het is  horst vormend gras dat van oorsprong voorkomt in Zuid-Amerika. Het is van hieruit door de mens verspreid, voornamelijk als sierplant. Niet vreemd want het is ontzettend mooi en kan goed tegen droogtes. Toch wordt geadviseerd om deze soort niet aan te planten en als je hem in de tuin hebt om hem weg te halen. Indien je hem wilt laten staan kan dit maar houdt hem dan heel goed bij. Hij heeft de Nederlandse en Belgische natuur nog niet overgenomen maar de soort is zich in  verschillende werelddelen echter invasief gaan gedragen, waarbij het heel dichte haarden vormt die de oorspronkelijke vegetatie verdringen.Het is dus van belang om deze plant echt in toom te houden en vooral niet te introduceren. Ik ben niet altijd tegen uitheemse planten, vooral niet omdat ons klimaat erg verandert en je ook wel balans nodig hebt, maar deze plant neemt werkelijk wel te veel over. 

Canadese fijnstraal – Erigeron canadensis

Bron afbeelding: waarnemingen.be

Deze plant komt vooral op braakliggende terreinen en zandgrond voor. In Brabant en Vlaanderen op de Kempen zie je hem dan ook heel veel. Het is een plant die zich spontaan gevestigd en eigenlijk erg mooi is. Toch raad ik hem aan om hem weg te halen als je diversiteit in je tuin wilt. Ik heb zelf namelijk gemerkt dat hij erg snel verspreid is en je hele tuin ineens vol kan staan. Indien je ecologische balans in je tuin wilt kun je deze er beter gelijk met wortel en al uit halen. Hij verspreidt zich met zijn zaad, dus haal deze er voor de bloei zeker uit. 

Welke planten kun je gerust in je tuin laten staan?

Je hebt nu weer een aantal invasieve planten meegekregen die je beter niet kunt laten staan. Naast deze zijn er onkruid planten die je wel kunt laten staan en die juist mooi zijn en een toegevoegde waarde zijn voor je tuin. Denk hierbij aan de volgende planten:

Gewoon biggenkruid /Hypochaeris radicata

Gewoon biggenkruid is een ontzettend goede om bijen en vlinders aan te trekken. Veel mensen verwarren deze vaak met de paardenbloem. Het is een prachtig exemplaar dat je tuin veel toegevoegde waarde geeft. Ik laat het altijd staan omdat het veel bijen aantrekt. Gewoon biggenkruid is een soort van droge tot enigszins vochtige, matig voedselrijke graslanden, zowel op zand, zand, leem als klei. Alleen op zware zeeklei is de soort relatief zeldzaam. Ze komt zowel op zure als basische bodems voor.Deze plant verspreidt zich met zaden en sporen, wil je hem inperken? Haal hem dan op de stukken waar je deze plant niet wilt hebben eruit. Doe dit vooral voordat deze zaad gaat schieten. 

Akkerdistel /Cirsium arvense

De akkerdistel ik kwam hem van het weekend nog tegen tijdens een wandeling. Ik vind dit zo’n geweldige plant die in mijn ogen echt ondergewaardeerd is. Hij is prachtig om te zien, trekt veel bijen en vlinders aan. Bovendien is zijn wortel een toegevoegde waarde voor de structuur van de grond. Het is zo’n onkruid waarvan ik denk dit is een niet gewenst plant die eigenlijk wel gewenst mag zijn. Zijn paarse bloem is werkelijk een sieraad voor je tuin. Akkerdistel is een soort van zeer voedselrijke ruigten op vochtige tot droge bodems en in pionierssituaties (onder andere akkers, zoals de naam al verraadt). Ze kan zwakke, brakke bodems verdragen. Het is een van de weinige plantensoorten in ons land waarvoor een verdelgingsplicht geldt. Akkerdistel blijkt echter een zeer moeilijk te bestrijden onkruid omdat de zeer lange wortelstokken gemakkelijk in stukken breken en al die stukken nieuwe planten kunnen genereren. Bovendien kan het pluizige zaad met de wind over grote afstanden getransporteerd worden. Deze plant kun je rustig  in dammen en op plaatsen tevoorschijn laten komen waar je hem wel wilt hebben. Het is zo mooi als een akkerdistel in een natuurlijke tuin. 

 Heermoes/ paardenstaart/ Equisetum Arvense

Heermoes wordt ook wel paardenstaart genoemd en moet van mensen altijd meteen uit de tuin. Ik heb daar zelf een andere mening over, daar ik de toegevoegde waarde van deze plant erg in zie. 

Heermoes, ook wel bekend als kattenstaart of paardenstaart komt vooral voor op arme, zure bodems met weinig mineralen. Dit laatste is ook gelijk de reden dat ik zeg laat hem even staan. De heermoes trekt namelijk van zeer diep uit de bodem allerlei mineralen uit de bodem die andere planten niet naar boven krijgen. Op zeer arme grond komt deze plant dus veel voor en is hij eigenlijk een bemester. Ik snap dat je hem niet overal wilt hebben maar laat hem even staan en trek hem er daarna uit. Leg hem wel op de plek neer waar je hem eruit hebt gehaald als mulch, zo geef je de grond de mineralen terug die jouw tuin nodig heeft. Ondertussen kun je er dan andere planten tussen planten. Heermoes is een echte oerplant wiens nakomelingen 400 miljoen jaren geleden grote bossen vormden op aarde. Er zijn diverse soorten heermoes te vinden in Nederland en België. Sommige is zelfs geneeskrachtig en kun je goed gebruiken als geneesmiddel. Let op! Er zijn ook giftige soorten dus ga dit pas doen als je zeker weet dat je de juiste hebt gevonden. 

Conclusie: Je tuin komt in balans met de juiste planten!

Je tuin komt in balans met de juiste planten en juist wat als onkruid gezien wordt mag weer gewaardeerd worden. In dit artikel en deel 1 heb ik vooral ook invasieve planten behandeld (welke je beter weg kunt halen)  en een aantal door ons bestempelde onkruiden die je gerust kunt laten staan. Wil je een natuurlijke tuin? dan is het de kunst om de juiste planten te kennen en juist een goede balans te brengen. In artikel drie ga ik wat meer in op niet gewenste planten (onkruiden) die je in mijn ogen wel kunt laten staan. Op deze manier krijg je meer inzicht en kun je een heerlijke natuurlijke tuin creëren. Ontdek ook mijn andere artikel over de bodem in balans brengen. Op deze manier leer je hoe je planten en bodem kunt combineren. Lees ook de website van mijn partner. Hij is ecologisch hovenier en geeft je samen met mij graag tuinadvies.